This is Africa

We zijn sinds maandag weer veilig thuis na een ontzettend mooie en indrukwekkende tijd in Tanzania.

Afgelopen maandagmiddag stonden Rogier, Edwin, Esther’s moeder, Pauline en natuurlijk Imke’s voltallige familie klaar om ons een warm welkom te geven in het vertrouwde, koude Nederland. Esther nog half hinkend met haar zere knie, maar dat mocht de pret niet drukken. De reis was heel snel gegaan, zaterdagochtend hebben we rustig afscheid kunnen nemen van het ziekenhuis. Nog één rondje gelopen om mensen gedag te zeggen en alles voor de laatste keer te beleven. Daarna zijn we naar Morogoro vertrokken voor ons laatste échte avondje. En zondagochtend zijn we vertrokken naar Dar es Salaam, aan het strand gegeten en midden in de nacht naar het vliegveld vertrokken voor onze vlucht richting Istanbul en vervolgens richting Amsterdam!

Ook de laatste week in Turiani is voorbij gevlogen. De week begon rustig, daardoor konden we mooi nog wat aandacht besteden aan ons project. Alle materialen hebben een mooi plekje gekregen en er zijn een aantal verloskundigen geweest die casussen met ons geoefend hebben. Ze vonden het allemaal leuk; er werd ook veel gelachen. Afgelopen week hebben we drie verloskundigen aangewezen die we de verantwoordelijkheid hebben gegeven over de materialen en het geven van werkboekjes aan nieuwe werknemers op de verloskamers. Zodat iedereen op de verloskamers de stappen van Helping Babies Breathe leert kennen en ermee oefent en de materialen hopelijk niet ongebruikt in een hoekje blijven liggen...

Woensdagochtend was er weer een reanimatie, het kindje was geboren met een vacuumextractie en had een slechte start. Sr. Hadjija was al een kwartier aan het beademen en op een gegeven moment vroeg ze ons om het over te nemen. Pas na 50 minuten ging het kindje zelf ademen, de hartslag van het kindje was constant goed, maar eigenlijk zagen we al dat het kindje het niet zou gaan redden. Het had het heel zwaar met ademhalen. De moeder van het kindje, een jonge meid van 18 jaar, lag er emotieloos bij. Dat was lastig en apart om te zien, de volgende dag kwamen we even bij haar kijken op de postnatal ward en zat ze lachend in bed. Je kunt je er zo weinig bij voorstellen…

Donderdag kwam er een vrouw binnen die van haar vierde kind zou gaan bevallen, al was slechts één daarvan in leven. Ze had al 9 cm toen we haar toucheerden en bij het toucher voelde het hoofdje anders aan als normaal, we voelden een hele grote fontanel en aan de randen een ongelijkmatige  schedelstructuur. Een verloskundige en een gynaecoloog hebben ook mee beoordeeld, die voelden er niks vreemds aan. Na een uur had ze nog steeds geen 10 cm (wat je wel verwacht bij iemand die al eerder kinderen gekregen heeft), de vrouw schreeuwde constant, ging op de grond liggen, woelde heen en weer en was niet te coachen. Op basis van haar gedrag en de gestage vordering hebben ze toen besloten een keizersnede te doen. We gingen allebei mee, want we waren ontzettend benieuwd wat we nou gevoeld hadden: we wisten eigenlijk zeker dat het niet goed was. En dat bleek: het kindje werd geboren met een enorm waterhoofd en een open ruggetje. De beentjes waren verlamd en onderontwikkeld, ook had het kindje klompvoetjes. Het kindje had een goede start, maar moest natuurlijk verwezen worden naar een specialistisch ziekenhuis voor operaties. Maar nee, dat gaat hier niet zomaar. De moeder heeft een keizersnede gehad, dus na drie dagen kunnen ze pas verwezen worden… Frustrerend, ondertussen kan er voor zo’n kindje eigenlijk geen zorg geboden worden in Turiani en wordt er dan maar geen aandacht aan besteed. Met als gevolg dat de natte gazen die op de wond in het ruggetje gelegd moesten worden, de volgende morgen compleet uitgedroogd en aan de wond vastgeplakt waren omdat niemand er aan had gedacht die gazen nat te houden. Heel naar om te zien. Toen we zaterdag vetrokken, waren ze nog steeds in het ziekenhuis en ging het naar omstandigheden goed met de moeder en het kind. Maar wat de toekomst voor dit kindje zal brengen…?

Vrijdag beviel er een dove vrouw van een veel te klein kindje. De vrouw had al eerder twee vroeggeboortes gehad en had daarom een cerclage (hechting door de baarmoedermond heen om te voorkomen dat er te vroeg ontsluiting ontstaat en de zwangerschap verloren gaat). Natuurlijk heel mooi dat ze zoiets kunnen toepassen maar helaas was het voor deze vrouw niet genoeg. Zij kreeg weeën en toen is de cerclage vanwege enorme pijnklachten verwijderd.  Op basis van haar buik verwachtten we het kindje rond de 27-28 weken, maar het kindje was veel kleiner dan dat, nog lang niet levensvatbaar, rond de 21 weken schatten we. Het kindje werd in stuit geboren toen er 3-4 cm ontsluiting was. Die middag samen gelukkig nog een mooie bevalling begeleid, fijn om de vier stageweken zo af te sluiten. Het was leuk dat ze ons in ons werk steeds meer los lieten. Aan het begin konden we niet echt ons eigen ding doen, maar dat kon de laatste weken wel en dat was prettig.

Het is heftig wat we allemaal meegemaakt hebben, al merkten we dat we het minder heftig beleefden door de manier waarop er mee omgegaan wordt. De acceptatie van, en berusting in ‘het lot’ is heel groot, het leven komt zoals het komt: ‘de Here heeft gegeven, de Here heeft genomen, de naam van de Here zij geprezen’. That’s life. En als dokter, verpleeg- of verloskundige heb je beperkte middelen en daar doe je mee wat je kunt. En baat dat niet, dan wordt er een doek om het kind heen geslagen, wordt het kind weggelegd en gaat het leven gelijk weer verder...  

Vrijdagavond, onze laatste avond in Turiani, zijn we bij een surpriseparty geweest van een dokter die 60 jaar werd. De leeftijd dat je in Tanzania met pensioen gaat, als je het tenminste goed geregeld hebt met je geld. Dat heeft deze dokter niet, dus die blijft mooi doorwerken:). Bij een Afrikaans feest hoort een Afrikaans cadeau: een kip! Door Imke werd het beest met moeite in bedwang gehouden. Maar ondertussen kan Imke met ze omgaan want eerder deze week heeft ze er zelf één geslacht! Zie de foto’s voor bewijs. Het feest bestond uit zitten, speeches aanhoren, het overhandigen van cadeaus en eten. Aan het einde werd er nog even gedanst, maar na een kwartiertje was dat helaas al voorbij. Maar we kunnen wel zeggen dat we een echt Afrikaans feestje meegemaakt hebben!

De laatste dagen hebben nog veel genoten van het verse fruit, de chapati’s, de mensen, het warme weer en de Afrikaanse hitjes. De afgelopen 5 weken hebben we ontzettend veel nieuwe indrukken en ervaringen opgedaan: in het ziekenhuis maar ook daarbuiten. We hebben echt het gevoel dat we er alles uitgehaald hebben. We gaan het relaxte leventje missen, maar hadden ook heel veel zin om iedereen in Nederland weer te zien. Deze week weer genieten van alle Nederlandse luxe en de mensen om ons heen en waarschijnlijk denken we dan volgende week: waren we daar nog maar…

We hopen dat het leuk was om onze belevenissen zo te volgen, liefs Im en Es